Vì sao 5 công trình xây dựng trái phép vẫn tồn tại?

Ngày 10-9, Thanh tra Q. Cẩm Lệ (TP Đà Nẵng) vừa có Kết luận thanh tra đột xuất việc thực hiện các quy định của pháp luật về cấp Giấy phép xây dựng (GPXD) và Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh (GCNĐKHKD);  công tác kiểm tra, giám sát việc chấp hành thực hiện GPXD và GCNĐKHKD trên địa bàn.

Những công trình xây dựng nhà sai giấy phép của gia đình bà Nguyễn Thanh Huyền ở Hòa Xuân.

Trước đó đoàn Thanh tra tiến hành thanh tra tại địa điểm kinh doanh của hộ kinh doanh (HKD) WHITE HOUSE của gia đình bà Nguyễn Thanh Huyền (trú tổ 30, Hòa Xuân, Q. Cẩm Lệ). Về nguồn gốc sử dụng đất của bà Nguyễn Thanh Huyền đều hợp pháp tại khu E2-KDC Nam cầu Cẩm Lệ, Hòa Xuân… Ngày 16-5-2019, HKD WHITE HOUSE được Phòng TC-KH Cẩm Lệ cấp GCNĐKHKD số 32H8007643, cụ thể: Địa điểm kinh doanh số 27-29-31-33-35 Lê Quang Định, tổ 30, Hòa Xuân. Ngành nghề kinh doanh: Dịch vụ lưu trú dài hạn. Trong quá trình bà Huyền triển khai thi công công trình, UBND P. Hòa Xuân chỉ đạo Tổ Kiểm tra Quy tắc đô thị kiểm tra, giám sát việc chấp hành theo nội dung GPXD đã được cấp đối với chủ đầu tư. Qua đó kiểm tra phần kết cấu trụ, dầm giằng… tổ công tác kết luận chủ đầu tư chấp hành đúng nội dung GPXD 5 công trình riêng lẻ, tuy liền kề nhau nhưng không chung kết cấu. Vi phạm Khoản 4 Điều 12 Luật xây dựng 2014 về những hành vi bị nghiêm cấm và Điểm a, Khoản 4 Điều 15 Nghị định số 139/2017/NĐ-CP ngày 27/11/2017 “Xử phạt đối với hành vi tổ chức thi công xây dựng công trình sai nội dung GPXD được cấp đối với trường hợp cấp phép xây dựng mới”. Việc HKD sử dụng nhà ở không đúng với mục đích, công năng sử dụng theo GPXD được cấp đã vi phạm Khoản 11 Điều 12 Luật xây dựng 2014.

Như vậy, việc hoạt động kinh doanh ngành nghề kinh doanh có điều kiện khi chưa đáp ứng đủ các điều kinh doanh, sử dụng nhà ở riêng lẻ vào hoạt động kinh doanh bất động sản (cho thuê nhà) đã vi phạm Khoản 3 Điều 68 Nghị định 78/2015/NĐ-CP về GCNHĐKKD. Tuy nhiên, theo báo cáo của Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai tại Q. Cẩm Lệ: “Qua kiểm tra đo đạc thực tế: Chủ hộ xây dựng đúng quy định về khoảng lùi 1,2m, nhưng xây dựng không đúng nội dung GPXD được cấp. Căn cứ Công văn số 873/UBND-QLĐT ngày 30-6-2017 của UBND Q. Cẩm Lệ liên quan đến việc xử lý hồ sơ Đăng ký chứng nhận quyền sở hữu nhà ở của tổ chức, cá nhân thì trường hợp này không nằm trong các công trình sai phạm phải xin ý kiến của cơ quan cấp phép”. Do việc đánh giá, xác định chưa đầy đủ các hành vi vi phạm hành chính đối với các công trình xây dựng nêu trên của cán bộ, công chức, Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai Cẩm Lệ đã không thực hiện quy định tại Khoản 1 Điều 31 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP khi lập thủ tục cấp đổi GCNQSDĐ để công nhận tài sản trên đất, đã trình Văn phòng đăng ký đất đai TP Đà Nẵng cấp các GCNQSDĐ-QSHN và tài sản gắn liền với đất đối với 5 công trình xây dựng không đúng GPXD của bà Nguyễn Thanh Huyền. 

Từ kết quả thanh tra, Chủ tịch UBND Q. Cẩm Lệ chỉ đạo: Các công trình xây dựng của bà Nguyễn Thanh Huyền thuộc trường hợp vi phạm phải áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả là “Buộc tháo dỡ công trình, phần công trình xây dựng vi phạm”. Tuy nhiên, việc xảy ra hành vi vi phạm nêu trên có nguyên nhân khách quan từ việc chưa hiểu rõ các quy định của pháp luật từ cá nhân bà Nguyễn Thanh Huyền, còn có nguyên nhân chủ quan từ việc thiếu kiểm tra, giám sát thường xuyên việc chấp hành thực hiện các quy định về GPXD, hạn chế, thiếu sót trong đánh giá, xác định đúng các hành vi vi phạm của cán bộ, công chức được phân công, dẫn đến không kịp thời phát hiện để hướng dẫn công dân thực hiện đúng quy định. Đây là mức xử lý rất nặng đối với hành vi xây dựng không đúng GPXD do công trình đã hoàn thành và đưa vào sử dụng, có ảnh hưởng trực tiếp đến tài sản của người dân, nên thực tế rất khó để áp dụng biện pháp này.

Bên cạnh đó, qua kiểm tra xét thấy kiến trúc 5 công trình mặc dù xây dựng không đúng GPXD được cấp nhưng vẫn đảm bảo phù hợp với mỹ quan đô thị, do vậy, thống nhất tạo điều kiện cho bà Nguyễn Thanh Huyền và không áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả “Buộc tháo dỡ công trình, phần công trình xây dựng vi phạm”. Đối với hành vi vi phạm của HKD WHITE HOUSE, căn cứ Khoản 3 Điều 4 Nghị định 78/2015/NĐ-CP về ngành nghề kinh doanh của HKD: Hiện tại, HKD chưa đủ điều kiện để tổ chức hoạt động kinh doanh. Tuy nhiên, nhận thấy việc sử dụng nhà ở để tổ chức hoạt động cho thuê nhà là hình thức kinh doanh mới phát triển trên địa bàn quận và thành phố, HKD chưa nắm bắt hết các quy định và tại thời điểm HKD tổ chức hoạt động cho thuê nhà cũng chưa có quy định cụ thể đối với hoạt động kinh doanh này nên còn nhiều lúng túng.

Căn cứ các quy định của pháp luật, nhận thấy, đây là hoạt động kinh doanh được pháp luật cho phép, do đó, nhằm tạo điều kiện phát triển cho HKD, đáp ứng đủ các điều kiện kinh doanh theo quy định, Chủ tịch UBND quận giao Phòng Quản lý đô thị quận hướng dẫn HKD WHITE HOUSE thực hiện thủ tục chuyển đổi công năng sử dụng đối với 5 công trình xây dựng nêu trên theo đúng mục đích sử dụng. Hoàn thành trong tháng 9-2019; Giao Trưởng phòng Nội vụ quận tham mưu UBND quận tổ chức kiểm điểm làm rõ trách nhiệm của Chủ tịch, Phó Chủ tịch (phụ trách) UBND P. Hòa Xuân trong lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện quản lý công tác trật tự xây dựng trên địa bàn; kiểm điểm làm rõ trách nhiệm của Tổ trưởng Tổ Kiểm tra Quy tắc đô thị và thành viên Tổ Kiểm tra Quy tắc đô thị được phân công phụ trách đã thiếu kiểm tra, giám sát thường xuyên để kịp thời phát hiện, ngăn chặn, tham mưu Chủ tịch UBND phường xử lý hành vi vi phạm hành chính của bà Nguyễn thanh Huyền và HKD WHITE HOUSE, hoàn thành trước ngày 30-10-2019.

Ngoài ra, đề nghị Văn phòng Đăng ký đất đai một cấp TP Đà Nẵng chỉ đạo Giám đốc Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai tại Q. Cẩm Lệ tổ chức họp, kiểm điểm đối với lãnh đạo, viên chức, người lao động có liên quan rút kinh nghiệm trong việc đánh giá hiện trạng công trình, lập thủ tục đề nghị cấp đổi GCNQSDĐ để công nhận tài sản gắn liền trên đất đối với các công trình xây dựng không đúng GPXD nêu trên.

HỒNG THANH